Mỹ“Đại dịch” (pandemic) được từ vị Merriam-Webster chọn là Từ của Năm 2020.
Đây là hệ thống từ vị danh giá và phổ thông hàng đầu nước Mỹ, được xây dựng và xuất phiên bản lần đầu năm 1831. Merriam-Webster cho biết “đại dịch” là từ được tìm kiếm nhiều nhất trên các trang từ vị trực tuyến.
Nhà xuất phiên bản từ vị cho rằng: “nhiều lúc chỉ cần một từ để khái niệm cả một thời kỳ và đây chính là từ duy nhất dành cho năm khác lạ này – một năm vô cùng phức tạp”.
Theo Merriam-Webster, đại dịch được định tức là “sự bùng phát của một căn bệnh xảy ra trên khu vực địa lý rộng lớn (ví dụ như nhiều quốc gia hoặc lục địa), thường xúc tiến tới một tỷ trọng dân số đáng kể”.
Ngày 11/3, khi Tổ chức Y tế toàn cầu (WHO) chính thức công bố Covid-19 là một đại dịch, lượt tra cứu từ vị ngay ngay lập tức tăng thêm đột biến. Merriam-Webster cho biết đã “chứng kiến mức tăng đột biến lớn nhất đối với lưu lượng tra cứu vào năm 2020, tăng gần 116% so với cùng kỳ năm 2019”.
Từ ‘Đại dịch’ (Pandemic) dưới ống kính của phóng viên, trong một cuốn từ vị tại Washington, Mỹ, ngày 21/11. Ảnh: AP
Cũng theo Merriam-Webster, hiếm có từ nào được chuyển đổi từ biệt ngữ ngành y tế sang từ vựng hàng ngày của công chúng nhanh chóng như virus corona (coronavirus). Đây không phải từ mới, song các khái niệm vốn mơ hồ về virus đã trở thành tri thức phổ thông chỉ trong vài tuần.
Năm ngoái, từ được chọn là “họ”, sử dụng để chỉ những người không xác định phiên bản thân thuộc nam nữ nam hay nữ. Từ ngữ của năm 2018 là “công lý”, năm 2017 là “nữ quyền” và “siêu thực” vào năm 2016.
Kể từ khi phát khởi ở Vũ Hán cuối 2019, Covid-19 đã xuất hiện ở 220 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tính tới ngày 1/12, toàn cầu ghi nhận hơn 63 triệu người nhiễm và ít nhất 1,4 triệu người tử vong. Mỹ, Ấn Độ, Brazil và Nga là 4 vùng dịch lớn nhất. Nhiều cơ sở y tế của Mỹ đang trên bờ vực sụp đổ khi chịu tình trạng quá tải nhiều tuần liền.
Covid-19 cũng quay trở lại châu Âu, quét qua Pháp, Anh, Italy… Chính phủ các nước này tái áp đặt lệnh phong tỏa kể từ cuối tháng 10, đầu tháng 11. tới nay, những siêu thị không thiết yếu tại Pháp đã được mở cửa trở lại. Lệnh phong tỏa ở Anh dự kiến kết thúc ngày 2/12.
Hải Chi (Theo Reuters)