24htivi.net
Thụy SĩTổng giám đốc Tổ chức Y tế toàn cầu Tedros Ghebreyesus cảnh báo người nghèo có nguy cơ bị “giày xéo” khi các nước giàu tranh giành nguồn cung vaccine Covid-19.
Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh trực tuyến của Liên Hợp Quốc hôm 4/12, ông Tedros cho biết toàn cầu đang nhìn thấy “ánh sáng cuối đường hầm” trong cuộc khủng hoảng “vô tiền khoáng hậu” kéo dài gần một năm.
“Nhưng hãy để tôi nói rõ. Chúng ta không thể chấp nhận một toàn cầu, trong đó người nghèo và người bị thiệt thòi bị giày xéo do những người giàu và quyền lực trong cuộc tranh giành vaccine”, Tedros nói.
“Đây là một cuộc khủng hoảng toàn cầu và các giải pháp phải được san sớt công bình. Vaccine phải là hàng hóa dành cho toàn thể trái đất chứ không thuộc về thiểu số, khoét sâu bất đồng đẳng và trở thành lý do khiến một số người bị bỏ lại phía sau”.
Ông cũng cảnh báo toàn cầu còn đương đầu nhiều thử thách: “Không có vaccine cho nghèo đói. Không có vaccine cho sự bất đồng đẳng. Không có vaccine cho chuyển đổi khí hậu”.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus trong một cuộc họp tại Geneva, Thụy Sĩ, tháng 2/2020. Ảnh: Reuters
Covid-19 đã lây truyền hơn 66 triệu người, làm thịt chết gần hơn 1,5 triệu người trên toàn toàn cầu. Dự đoán nhu cầu khổng lồ của vaccine, WHO thiết lập chương trình Covax nhằm đảm bảo phân phối các liều tiêm một cách công bình. Chương trình tới nay có 187 nước tham gia.
Nhóm đặt mục tiêu cung ứng 2 tỷ liều vaccine an toàn và hiệu quả vào cuối năm tới. Tuy nhiên, dự án đang gặp phức tạp trong việc huy động các nguồn quỹ quan yếu để phân phối cho 92 quốc gia thu nhập thấp.
Ông Tedros cho biết cần 4,3 tỷ USD để tương trợ việc mua sắm và cung ứng vaccine, các xét nghiệm điều trị. Năm 2021, quỹ cần thêm 23,8 tỷ USD.
Người dân các nước thu nhập thấp có thể phải đợi tới năm 2024 mới được tiêm vaccine Covid-19, theo Trung tâm thay đổi Y tế toàn cầu Dulle ở Durham, Mỹ. Nguyên do là Liên minh châu Âu (EU) và 5 nước phú quý đã đặt trước khoảng một nửa nguồn cung ứng vaccine dự kiến cho năm 2021.
Một trung tâm nghiên cứu tại Đại học Duke, Carolina, đang theo dõi các giao thiệp mua bán vaccine toàn cầu, ước tính có khoảng 6,4 tỷ liều đã được mua và 3,2 tỷ liều đang trong quá trình thương lượng. phần nhiều mũi tiêm được vận chuyển tới các nước giàu, nhóm nghiên cứu cho biết.
Andrea Taylor, trưởng nhóm nghiên cứu, nhận định rằng những hợp đồng mua bán được ký kết và giới hạn vaccine sẽ được sinh sản trong những năm tới, tức thị “những nước giàu sẽ có vaccine và các nước nghèo sẽ bị bỏ lại phía sau”.
Anh là quốc gia phương Tây trước tiên phê duyệt vaccine Covid-19. Mỹ và các quốc gia khác dự kiến sẽ chấp thuận trong tháng này, dự kiến mở màn các đợt tiêm chủng hàng loạt vào đầu năm sau.
Bảo Châu (Theo AFP, WSP, BBC)
