Nước mắm là vong hồn của ẩm thực Việt, chúng giúp các món ăn trở thành đằm thắm, tròn vị hơn. Nước mắm được sinh sản sau quá trình thuỷ phân cá trong môi trường có độ mặn và yếm khí, chính vì thế chúng có mùi hương rất đặc trưng. Ngoài làm gia vị trong nấu bếp, nước mắm còn được sử dụng trực tiếp để chấm thực phẩm nhưng mà không qua xử lý nhiệt, vì thế nhiều người không khỏi thắc mắc bên trong nước mắm thực sự có gì, có đảm bảo tính an toàn thực phẩm hay không.
Mới đây, tài khoản Tik Tok mang tên “Kính Hiển Vi” tiếp tục thực hiện clip soi nước mắm truyền thống. Kết quả đem về thật đột ngột: Ở mức phóng đại 1000 lần có thể phát hiện có khá nhiều vi khuẩn, thậm chí cả giòi bên trong nước mắm, với các hình dạng và kích thước khác nhau.
Theo chủ clip: “Giòi là ấu trùng của ruồi nhặng do không vệ sinh hay vô ý để lọt vào nước mắm, nhưng lại không có vai trò gì trong cả quá trình làm nước mắm cả. Nếu nó có rơi xuống nước mắm thì cũng không liên quan gì vì độ mặn của nước mắm đủ để ức chế vi khuẩn gây thối và hồ hết các loại vi khuẩn khác”.
Chủ tài khoản này cũng khẳng định mọi người vẫn có thể yên tâm khi sử dụng nước mắm truyền thống.
Hình ảnh soi nước mắm truyền thống dưới kính hiển vi.
PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh vật học, Công nghệ thực phẩm ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho biết, trong một vài trường hợp giòi vô tình bị rơi vào nước mắm khi chúng ta sử dụng, điều này không đáng ngại. Thứ nhất, giòi không có tài năng bay, vì thế cũng không có tài năng kéo theo sinh vật gây hại, gây các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như ruồi nhặng. Thứ nhị, ở môi trường có độ mặn cao như nước mắm thì hoàn toàn có tài năng ức chế, xoá sổ vi khuẩn gây hại, gây thối.
Tuy nhiên, vị chuyên gia đạo báo những cơ sở sinh sản nước mắm kém an toàn, để sinh giòi thì rất đáng lên án. Người sinh sản nước mắm, mắm tôm phải giữ gìn vệ sinh trong sinh sản, diệt bỏ giòi, ruồi, nhặng, hạn chế môi trường sống của loài sâu bọ gây hại này để đảm bảo an toàn cho người sử dụng. PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh cũng cảnh báo người sử dụng nên tránh mua những vật phẩm trôi nổi do ngoài nguy cơ chứa giòi, nước mắm kém chất lượng còn có thể hóa chất, phụ gia.
4 lưu ý khi ăn nước mắm, những ai không nên ăn nước mắm để tránh gây họa cho thân thể
1. Không sử dụng nước mắm bán trôi nổi
Nước mắm dù là vật phẩm được bày bán phổ thông nhưng không phải loại nào cũng an toàn. Thậm chí, cơ quan công dụng từng phát hình thành không ít lô nước mắm bị làm giả hoặc pha trộn hóa chất, có cơ sở còn pha soda công nghiệp để sinh sản nước mắm. Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nếu sử dụng loại nước mắm bị pha soda công nghệp, người sử dụng có thể bị nhiễm độc hoặc mắc các bệnh về tim, gan, thận…
Vì vậy, điều cần lưu ý đó là chỉ sử dụng loại nước mắm lên men tự nhiên và không có hóa chất xẻ sung, có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng. Khi mua, nên chọn mắm có vị mặn gắt nhưng thơm nồng, ăn có vị ngọt ở cuống lưỡi.
2. Tránh sử dụng quá nhiều nước mắm
Trong nước mắm có chứa hàm lượng muối rất cao, vì vậy các gia đình nên tránh lạm dụng nước mắm để kiểm soát lượng muối tiêu thụ. WHO khuyến cáo chỉ nên sử dụng 5gr muối/người/ngày. cơ chế ăn thừa muối làm tăng nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh tim mạch có liên quan, khác lạ là đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
Viện Dinh dưỡng quốc gia hướng dẫn 5gr muối tương đương 26gr nước mắm (tương đương hơn 5 thìa canh nước mắm).
3. Ai không nên ăn nước mắm
Nước mắm có chứa hàm lượng muối rất cao, vô cùng nguy hiểm với sức khỏe của bệnh nhân tim mạch, cao huyết áp, suy thận,… và sẽ khiến sức khỏe của nhóm người này trở thành trầm trọng hơn. Những người mắc bệnh trên bắt buộc phải có cơ chế kiêng muối, nước tương, nước mắm… Tốt nhất, người bệnh nên hạn chế sử dụng nước mắm hoặc ăn theo khuyến nghị từ chưng sĩ.
4. Không nên đun nước mắm quá lâu
Khi nấu canh, xào, kho… cần phải sử dụng nước mắm để làm gia vị, các chuyên gia khuyên nên cho mắm vào khi gần tắt bếp rồi bắc ra luôn. Không nên đun nước mắm quá lâu vì mùi vị của mắm sẽ bị bay mất, song song vitamin có trong nước mắm sẽ bốc hơi, làm lãng phí dinh dưỡng.