NepalMột người leo núi phải rời trạm nghỉ trên đỉnh Everest bằng trực thăng do vấn đề sức khỏe, sau đó được xác nhận mắc Covid-19.
Người này được xác nhận dương tính với nCoV sau khi nhập viện ở Kathmandu, Nepal, hôm 21/4. Trên thực tế, không chỉ một nhưng còn vài người khác cũng nhiễm virus. Hiện chưa rõ số ca Covid-19 tại ổ dịch này là bao nhiêu. Bộ Du lịch Nepal không đưa ra bình luận.
Adrian Ballinger, nhà sáng lập doanh nghiệp leo núi Alpenglow Expeditions, tin rằng còn nhiều ca nhiễm khác nhưng không được phát hiện. doanh nghiệp của Ballinger phải hủy tour do lo ngại dịch bệnh ngày càng tăng ở Nepal và nước láng giếng Ấn Độ. Các khu trại đông đúc cũng như hoạt động của đội tiếp tế có nguy cơ tạo ra các ổ siêu truyền nhiễm.
Là một trong những nước nghèo nhất châu Á, kinh tế Nepal phụ thuộc rất lớn vào du lịch tại đỉnh Everest. Chính phủ đã thu được 3,8 triệu USD từ việc cấp phép leo núi trong năm nay. Năm 2019, số tiền khách du lịch phải trả trong thời kì ở Nepal xấp xỉ 300 triệu USD. Tuy nhiên, nguồn thu này biến mất vào năm 2020 khi Nepal đóng cửa biên giới và ngừng hoạt động du lịch. Những hướng dẫn viên leo núi cừ khôi ở nước này chợt rơi vào cảnh nghèo đói, phải trồng khoai và lúa mạch để trang trải cuộc sống.
Sau một năm nan giải, Nepal mở cửa đón khách trở lại vào mùa xuân dù dịch bệnh chưa kết thúc. Một số doanh nghiệp địa phương rất hào hứng trước thông tin này. Nguy cơ dịch bệnh cũng không làm lung lay kế hoạch của người leo núi. Các đội vẫn sẵn sàng để đoạt được Everest khi thời tiết cho phép và tụ tập ăn uống tại các khu trại.
doanh nghiệp Furtenbach Expeditions có một đoàn khách đã tới trạm nghỉ và một đội khác đang trên đường tới. Tất cả không có ý định quay đầu. Để phòng bệnh, doanh nghiệp yêu cầu người leo núi xét nghiệm đều đặn và không tương tác với đoàn khác.
Nepal cũng dần gỡ bỏ hạn chế đối với người leo núi. Nước này từng yêu cầu khách du lịch phải có bảo hiểm cho việc điều trị Covid-19, nhưng quy định đã được nới lỏng. Cuối tháng 3, du khách tới Nepal chỉ phải cách ly cho tới khi họ có xét nghiệm âm tính nCoV.
Khẩu trang và giãn cách không được vận dụng rộng rãi ở Thung lũng Khumbu, nơi du khách phải đi qua để lên tới trạm nghỉ. Theo Ballinger, họ vô tư như vậy vì không có nhiều ca Covid-19 trong thung lũng.
“Chúng tôi không thể ngăn chặn sự truyền nhiễm hay điều trị Covid-19”, Ballinger giảng giải nguyên nhân khiến doanh nghiệp ông ngừng dẫn tour. Ngoài ra, nếu số lượng khách lên tới 300 người, doanh nghiệp cần huy động tới 500 viên chức tương trợ bao gồm người vận chuyển hành trang, người tiếp tế lương thực. “Chúng tôi không thể cách ly tất cả số viên chức đó”, Ballinger cho hay.
Ông lo ngại bộc lộ của bệnh Covid-19 dễ nhầm với các triệu chứng mỏi mệt, đau đầu do thay đổi độ cao, khiến du khách không biết mình mắc bệnh. Nhiều dịch vụ leo núi cao cấp đã dừng hoạt động nhưng các doanh nghiệp nhỏ vẫn phục vụ khách. Điều này khiến Ballinger lo lắng về trình độ thống trị và việc tụ tập đông người trên núi.
Tình trạng đông đúc là vấn đề nhức nhối tại Everest từ trước đại dịch. Quá nhiều người đứng chờ hàng giờ để lên – xuống đỉnh núi đã gây sức ép lên hệ thống oxy, gây ra những cái chết đáng tiếc. Du khách thiếu kinh nghiệm, có bệnh nền hoặc không được hướng dẫn viên tương trợ đúng mức cũng có nguy cơ mất mạng. Năm 2019, nhà leo núi người Ấn Độ Anjali Kulkarni, 55 tuổi, đã tử vong trên đường từ đỉnh Everest xuống. Bà bị mắc kẹt ở trại 6 với độ cao 8.000 mét vì “tắc đường”. Một nạn nhân khác là ông Donald Lynn Cash, 55 tuổi, người Mỹ, cũng chết sau khi bị ngất xỉu trong lúc từ trên đỉnh xuống.
Nepal khẳng định sẽ thống trị ngặt nghèo hơn. Song, quy định duy nhất được đưa ra là luật cấm tự sướng. Tình hình ở Everest là ví dụ tiêu biểu cho thấy đại dịch làm nổi lên các vấn đề xã hội đã có từ trước. Ông Ballinger nhận xét: “Vấn đề là chẳng có luật nào được thực hiện trên núi”.
Dòng người leo lên đỉnh Everest ngày 22/5/2019. Ảnh: AP.
Mai Dung (Theo Washington Post)